Hermosa, Bataan
| Tigaman Buhatan | |
| [[Image:{{{imagefile}}}|250px|center|{{{imagecaption}}}]]{{{imagecaption}}} | |
| Nahamutangan | |
 | |
| Kagamhanan | |
| Rehiyon | Butnga nga Luzon (Rehiyon III) |
| Probinsya | Bataan |
| Distrito | ikasyahan nga distrito han Bataan |
| Mga Baranggay | 23 |
| Income Class: | ika-1 nga klase |
| Alkalde/Mayor | Antonio Joseph "Jopet" Rivera Inton |
| Pisikal nga mga karakteristika | |
| Kahaluag | 157.30 km² |
| Populasyon | 65,862 420/km² |
| Mga Coordinate | 14°49′N, 120°30′E |
| Sensus han Populasyon Hermosa | |||
|---|---|---|---|
| Sensus | Populasyon | +/- | |
| 1990 | 34,633 | ||
| 1995 | 38,764 | 2.3% | |
| 2000 | 46,254 | 3.86% | |
| 2007 | 52,484 | 1.76% | |
| 2010 | 56,997 | 1.14% | |
| 2015 | 65,862 | 2.01% | |
An Bayan san Hermosa o Bungto han Hermosa usa nga ika-duwa nga klase san bayan san lalawigan san Bataan, Pilipinas ug sa coordinate san 14°49′N, 120°30′E. Mabibilngan ini sa peninsula san Bataan. Mayda ini kahaluag nga 15,730.00 ektarya nga 11.40% an bug-os san probinsya san Bataan. Mayda ini mga karuhaan kag tulo (23) nga barangay. Tikang sa senso sadto nga 2000, mayda ini 46,254 nga tawo ngan, 8,988 nga mga balay.
Nangangahulugang "mahusay" an ngaran "Hermosa" sa yinaknan san Kastila.
Lokasyon[igliwat | Igliwat an wikitext]
An Hermosa mabibilngan sa igbaw o amihanan san probinsya san Bataan na mahigit-kumulang na 100 kilometro an distansya tikang sa Maynila. Dikit ini sa Zambales sa igbaw o amihanan, Pampanga sa igbao san too o dumagsaan, Cavite sa ubos o salatan, ug Maynila sa too o sinirangan. Mabibilngan ini sa Butnga nga Luzon.
Puyde ini makadtuan nga diri maubos sa duwa ka-oras pagbiyahe tikang sa Maynila nga naagi sa North Luzon Expressway. Makakadtuan liwat ini san mga 45 nga minuto tikang sa Subic ug usa ngan tunga nga oras sa Clark.
Bataan Provincial Expressway[igliwat | Igliwat an wikitext]
An Hermosa hirani sa Exit 10.
Motto ngan kanta[igliwat | Igliwat an wikitext]
Iton motto o darahonon hit bungto "Taas noo, Hermosa" (Hangad Hermosa), ngan "Bayan ko, mahal ko". It Kanta san bayan "Taas noo, Hermosa".
Paanano Nahi-agian an Ngaran nga Hermosa[igliwat | Igliwat an wikitext]
An grupo san mga Espanyol una nahi ngadto sa Hermosa, napausa ngan nagyagyakan, "Que Hermosa! Que Hermosa!, san nakit-an nira an mahuhusay nga babayi nga may halaba mag-igtom nga buhok naglalaba ug naparigo hirani sa ilog. An mga lalaki nga may kaupod nga ira bugto nga babayi gin-utro an ginyakan san Espanyol. San umuli na sira, gin-inutro na liwat nira an ira nabatian. Usa na liwat nga grupo an kumada ginpaki-ana nira an ngaran. Diri sira naabat asya nagyakan sira,"Hermosa, Hermosa". Mao adto an pagkahi-agi san ngaran nga Hermosa.
Usa pa nga bersyon, mao an,"Llana Hermosa", an karuyag signgon maupay nga bugsag nga mga bukad.
Kaagi ngan kasaysayan[igliwat | Igliwat an wikitext]
Ha kaagi, gintukod an bungto han tuig 1756 han mga Dominico nga kapadi-an. Hadto nga panahon, gintatawag ini nga Llana Hermosa ngan ini naglalakip han Mabuco ngan Mabuyan. Nagin lugaríng nga sentro hin misyonero ini dida han 1756 nga hi San Pedro de Verona an santo patrón hini. Mamurayaw ngan madukwagon an bungto han Hermosa ugsa han Gyera Pankalibotan II. Dida han "Death March" o "Martsa hin Kamatayon" nahabutang hin kadilikado an mga molupyo han Hermosa tungod han ira paghatag hin pagkaon hin sekreto ha mga Pilipino ngan Amerikano nga kasundalohan nga priso han mga Hapon..
Yana[igliwat | Igliwat an wikitext]
It Hermosa yana madukwag nga komunidad. Han pagtukod han Ispisyal nga Zona Ekonomika han Hermosa o Hermosa Special Economic Zone, damo nga mga gudti ngan medium nga mga industriya ginkikita nga mapakada hini nga lugar. Kilalado gihapon an Hermosa tungod han mga bado, balut, ngan mga inasinan nga bunay, ngan mga pininturahan nga mga tadyao.
Mga utility ngan mga amenity[igliwat | Igliwat an wikitext]
An Digitel amo an dako nga naghahatag hin serbisyo hin telekomunikasyon dida hit bungto. It Hermosa 100% nga mayda koryente ngan ginsisirbisyoan ini han Peninsula Electric Company (PENELCO). It Bataan myad mga dagko nga mga natural watershed nga naghahatag hin igo nga koryente han probinsya. It dako nga ginkukuhaan hin tubig ha paggamit ha balay, tubig tikang ha ilarom han tuna. It mga aada nga sistema hin panubig nga artesian ngan open nga mga bubon, mga bumba ngan pipeline nga mayda mga tangke. Duha nga baranggay ginsisirbisyoan hin usa nga facility pinaagi han Local Water Utility Administration (LWUA). An Hermosa Rural Bank ngan Hermosa Savings and Loan Bank amo it nagsisirbe hiton mga nanginginahanglan hin bangko dida han bungto. Mga kompanyiya hin mga bus ngan mini-bus tikang ha Manila, San Fernando ngan Olongapo naagi dida han bungto han Hermosa samtang it agsob nga gamiton nga panakayan ha sakob han bungto mga jeepney ngan mga traysikol. It bungto mayda 2 nga bangko, 21 nga mga iskwelahan, 15 mga mga medical clinics/health centers, ngan 2 nga recreational facility.
Importante nga mga industriya[igliwat | Igliwat an wikitext]
Upod han mga industriya ha Hermosa in paghimo hin mga panapton o bádò, pininturahan nga mga tadyao, ngan paghimo hin balut ngan inasinan nga mga bunay. Ginkikita nga ha mga sumurunod, magdudukwag an mga industriya hin pagproseso hin prutas labi na in mga mangga ngan mga saging, mga stuffed nga mulayan nga iba pa nga mga light nga mga industriya para hin pag-export tungod han bug-os nga pagkagamit han Hermosa Industrial Subic Hermosa Cybercity.
Mga baranggay[igliwat | Igliwat an wikitext]
An bayan o bungto san Hermosa natutunga san karuhaan kag tulo (23) nga mga baranggay.
|
|
Mga sumpay ha gawas[igliwat | Igliwat an wikitext]
- Impormasyon mahitungod han Hermosa Ginhipos 2007-08-09 han Wayback Machine
- Philippine Standard Geographic Code Ginhipos 2012-04-13 han Wayback Machine
- 2000 Philippine Census Information Ginhipos 2005-09-23 han Wayback Machine
- [1] Ginhipos 2007-08-09 han Wayback Machine