Balangiga: Howling Wilderness
An Balangiga: Howling Wilderness kay usa nga Winaray nga salida o indie film han 2017 nga gindirect hin usa nga kilala nga direktor nga hi Khavn Dela Cruz. Usa ini ha mga salida nga ginpakita ha kilala nga nagpapasalida ngan nanhahatag hin mga parangal ha mga indie film—an QCinema International Film Festival o QCinema.[1] Ginpapakita hini nga salida, ha mata hin usa nga otso anyos nga bata, an mga tuod nga nahinabo han mga adlaw han tu-ig 1901 kun kakan-o umukoy an mga Amerikano ha Balangiga ngan ha iba pa nga parte hit Samar.[2] Ginpapakita gihapon an mga nahinabo kahuman an brutal nga pagpatay ha kadamo nga Samarnon ngan pag-sunog ha iba iba nga lugar ha sinisiring nga isla.
Ha iba-iba nga lugar ha Samar, Leyte ngan ha Luzon hira nag-shooting han salida. Ha napulo nga adlaw nga ira pag-himo hini nga salida ha Zambales, para maipakita an madugo ngan brutal nga mga panhitabo, an iba-iba nga timpla han panahon an ira pinakadako nga problema. Tikang han sirak ngan uran, usa pa nga problema kay an pagkikinasakit han mga artista ngan an iba nga tawo ha likod han kamera.[3]
Bisan pa may ada mga iba-iba nga isyu an nakarawat han salida bag-o ngan pagkatapos hira ipakita ha publiko, nakakuha la gihap hira hin upat nga hagtaas nga mga parangal upod na an pinakahataas nga parangal nga “Best Picture”. Nakakarawat gihap an direktor hini nga salida hin “Best Director” pati gihap an mga bida hini nga salida nga nagtikang pa ha Tacloban.
An Istorya[igliwat | Igliwat an wikitext]
Istorya ini han otso anyos nga bata nga hi Kulas, nga lumakat tikang pa ha ira bungto nga Balangiga, upod an iya lolo, an ira karabaw dara an iba nga mga pagkaon, para tumakas ha sugo ni US General Jacob Smith nga mamatay hin mga lalaki nga may edad nga 10 anyos paigbaw ngan manunog hin mga balay ha ginsisiring nga bungto. Amo ini an pag-bulos han mga Amerikano tikang han panhitabo nga patigda nga pagpatay han mga Pilipino ha iba nga mga sundalo nga Amerikano. Ginpapakita gihapon an ira pira ka adlaw nga pagbinaktason ngan pagbinalhin-balhin hin lugar ha Samar pakadto ha ira karuyag kadtu-an nga bungto para makatakas ha mga Amerikano.
Diri iha kay makakakita hiya hin usa pa nga bata nga nagtitinu-ok ha kabutnga-an hit kadam-an nga mga patay ha usa nga nasusunog nga bungto. Ginbuligan nira Kulas ngan han iya lolo ini nga bata ngan ginpinaupod na ha ira pagbinaktas-baktas hasta nga umabot an oras nga mamatay an lolo ni Kulas tikang ha kakapoy hit pagbinaktason ha kasirakan. Ginpapakita ini nga salida an mga pagkukuri han duha nga bata para mabuhi ha mga adlaw ngan gab-i nga waray na hira iba nga pagkaon, inumon ngan bisan ano pa nga gamit.
An mga Nadaugan han Salida[igliwat | Igliwat an wikitext]
Nakakarawat hini nga salida hin upat nga hagtaas nga mga parangal upod na an pinakahataas nga parangal nga “Best Picture”. Nakakarawat gihap an direktor hini nga salida nga hi Khavn dela Cruz hin usa pa nga hataas nga parangal nga “Best Director”. An mga bida hini nga salida nga nagtikang pa ha Tacloban nga hira Justine Samson (Kulas) ngan hi Pio del Rio (an lolo) kay nakakuha gihap hin hataas nga parangal ha pag-arte.
Hi Justine, nga dyes anyos pala, an nakakuha hin "Best Actor". Napirdi niya an iba nga kilala nga mga aktor ha mga sugad nga salida. Hi Pio del Rio liwat an nakakuha han parangal nga "Best Supporting Actor". Ini nga salida an ira pinaka-una nga salida kun ngain gihap hira una nga nag-arte han duha nga bida nga nakakuha hin mga parangal. Hi Khavn dela Cruz mismo an nakakilala ngan nakakita kan Justine Samson kun ngain hira gin-shoot an sinisisiring nga salida.[4]
An Isyu ha Salida[igliwat | Igliwat an wikitext]
Karuyag nga ipakita ni Khavn dela Cruz ini nga iya salida ha mga kabataan ha iba-iba nga eskwelahan. Pero nasabtan nala ni Khavn dela Cruz nga an "Balangiga:Howling Wilderness" kay gin-rate nga R-13. Karuyag signgon, an mga bata nga 13-anyos paigbaw la an makakita hini nga salida. Nasabtan ini han direktor pagkatapos han gab-i han una nga pagpasalida.
Ginsisiring nga an R-13 nga rating kay gin-hatag han Movie and Television Ratings, Censors Board o MTRCB tikang ha mga brutal nga pagpakita ha salida hin mga ginkakatay nga mga hayop parehos han mga manok, karabaw ngan baboy. Pati gihap an mga eksena nga nagpapakita hin damo nga mga patay nga tawo. Mayda gihapon mga eksena nga nagpapakita hin mga sekswal nga tema.[5] An pagpapasalida hini nga mga eksena kay diri naangay pagkita-on hit mga kabataan. Tikang hini nga R-13, pinili nga mga sinehan an puydi magpasalida hini nga pelikula.
“’Balangiga: Howling Wilderness’ is different because the animals killed were livestock—chicken, pigs, a goat, a carabao. We ate their meat because it’s allowed by law. Republic Act 8485, the Animal Welfare Act of 1988, specifies the animals that are not subject to regulation,” siring ni Khavn dela Cruz.[6]
Nakig-areglo hira Khavn dela Cruz ngan an producer han “Balangiga: Howling Wilderness” nga hi Achinette Villamor kanda Ed Lejano, direktor han QCinema Festival ngan ha presidente han QCinema foundation nga hi Manet Dayrit para maayos an diri pagkakaintindihan ha gin-hatag nga rating han MTRCB.
Depensa ni dela Cruz, ginpapakita hini nga salida an tuod nga mga nahinabo nga brutal nga bayolente nga pagkamatay hin sinisiring nga 50,000 kabug-os nga mga Pilipino ngan Amerikano. Para maiangay ini nga salida ha mga mata han kabataan, susundon han direktor an balaod nga igpawara an iba nga mga eksena para mawara an iya rating nga R-13 ngan mabalyu-an hin rated PG o G o an mga rating nga puydi na kitaon hin bisan hin-o. Siring liwat ni Ed Lejano, tanan nga eksena nga nagpapakita hin mga bayolente nga pagpatay hin mga hayop an kinhanglan igpawara.
Ha katapus-tapusan han ira pag-iristurya, ha kinhanglanon nga pagsunod ha bala-od, an "Balangiga: Howling Wilderness" kay gin- R-13 la gihapon. Ginpakita ha sinehan an salida nga may rating nga R-13
An mga Tawo ha Likod ngan Atubangan han Kamera[igliwat | Igliwat an wikitext]
Director: Khavn
Producer: Achinette Villamor, Edong Canlas, Khavn
Script: Jerry Gracio, Achinette Villamor, Khavn dela Cruz
Director of Photography: Albert Banzon
Editor: Carlo Manatad
Music: Khavn dela Cruz (featuring Lolita Carbon & Max Surban)
Cast: Pio del Rio, Warren Tuaño, Justine Samson, Daniel Palisa[7]
Kinuha[igliwat | Igliwat an wikitext]
- ↑ http://qcinema.ph/
- ↑ "Archived copy". Ginhipos tikang han orihinal han 2017-12-06. Ginkuhà 2018-04-13.CS1 maint: archived copy as title (link)
- ↑ http://entertainment.inquirer.net/247342/balangiga-bells-ring
- ↑ http://www.interaksyon.com/balangiga-howling-wilderness-leads-qcinema-2017-winners/
- ↑ http://news.abs-cbn.com/entertainment/10/25/17/balangiga-director-protests-change-in-films-rating-to-r13
- ↑ http://news.abs-cbn.com/entertainment/10/25/17/balangiga-director-protests-change-in-films-rating-to-r13
- ↑ "Archived copy". Ginhipos tikang han orihinal han 2017-12-06. Ginkuhà 2018-04-13.CS1 maint: archived copy as title (link)