Kitaa an tinikangan para han Colombia

[[File:Coat of arms of Colombia.svg|right|thumb|Tatak Buhatan han Republika han Colombia]]
[[File:Flag of Colombia.svg|left|thumb|Bandira han Colombia]]

An '''Colombia''' nga ha opisyal nga pagtawag '''Republika han Colombia''' (ha [[Kinatsila]]: '''República de Colombia'''), usa nga nasod ha kanawayan o amihanan-katundan nga [[Salatan nga Amerika]] o América del Sur. Ginsasapitan an Colombia ha sidlangan han [[Venezuela]]<ref name = "lablaa">{{cite web| author = Gerhar Sandner, Beate Ratter, Wolf Dietrich Sahr and Karsten Horsx| url = http://www.lablaa.org/blaavirtual/geografia/ctemc/ctemc03.htm| title = Conflictos Territoriales en el Mar Caribe: El conflicto fronterizo en el Golfo de Venezuela| work = Biblioteca Luis Angel Arango| year = 1993| accessdate = 2008-01-05| language = Spanish| archive-date = 2010-03-01| archive-url = https://web.archive.org/web/20100301042348/http://www.lablaa.org/blaavirtual/geografia/ctemc/ctemc03.htm| url-status = dead}}</ref> ngan [[Brasil]];<ref name = "IBS">{{cite web | author = The Geographer Office of the Geographer Bureau of Intelligence and Research | url = http://www.law.fsu.edu/library/collection/LimitsinSeas/IBS174.pdf | title = Brazil-Colombia boundary | work = International Boundary Study | date = 1985-04-15 | accessdate = 2008-01-05 | language = English | format = PDF | archive-date = 2006-09-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20060916034142/http://www.law.fsu.edu/library/collection/LimitsinSeas/IBS174.pdf | url-status = dead }}</ref> han [[Ecuador]] ngan [[Peru]] ha salatan ;<ref name = "CIA">{{cite web | author = CIA | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ec.html | title = Ecuador | work = World Fact Book | date = 2007-12-13 | accessdate = 2008-01-05 | archive-date = 2015-12-08 | archive-url = https://web.archive.org/web/20151208201813/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ec.html | url-status = dead }}</ref> han [[Dagat Caribe]] ha amihanan; ha kanawayan han [[Panama]]; ngan han [[Kalawdan Pacifico]] ha katundan. An Colombia mayda liwat mga pag-ultan ha dagat upod han [[Jamaica]], [[Haiti]], an [[Republika Dominicana]], [[Honduras]], [[Nicaragua]] ngan [[Costa Rica]].<ref name = "jsicat">{{es icon}} [http://www.armada.mil.co/index.php?idcategoria=17895 Tratados Internacionales limítrofes de Colombia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927002451/http://www.armada.mil.co/index.php?idcategoria=17895 |date=2007-09-27 }}</ref><ref>{{es icon}} [http://pwp.supercabletv.net.co/garcru/colombia/Colombia/mapaAstronomica.html#seccion1 Colombia - Limites territoriales] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110707053318/http://pwp.supercabletv.net.co/garcru/colombia/Colombia/mapaAstronomica.html#seccion1 |date=2011-07-07 }}</ref> An amo an [[Lista hin mga nasod ngan mga gawas nga teritoryo ha bug-os nga kahaluag|ika-26 nga gidako-i nga nasod]] ha kalibutan ngan an ika-upat nga gidako-i ha Salatan nga Amerika (sunod han Brasil, [[Argentina]], ngan Peru). Amo ini an [[Lista hin mga nasod ha populasyon|ika-29 nga gidako-i hin populasyon nga nasod]] ha kalibutan ngan an ikaduha nga gidako-i ha Salatan nga Amerika, sunod han Brasil. An Colombia amo an mayda han ikatulo nga gidako-i nga [[Kinatsila|populasyon nga nayakan hin Inespanyol o Kinatsila]] ha kalibutan sunod han [[Mehiko]] ngan [[Espanya]].

== Mga administratibo nga pagbahin-bahin ==


An Colombia ginbahin ngadto hin katloan kag duha (32) nga mga [[Mga Departamento han Colombia|departamento]] ngan usa nga [[Bogotá, Distrito Capital|distrito hin kapital]], nga gintatratar komo usa nga departamento (an Bogotá amo liwat an kapital han [[Cundinamarca (departamento)|departamento han Cundinamarca]]). An mga departamento ginbahin-bahin pa ngadto hin [[Mga munisipyo han Colombia|mga munisipyo]], nga an tagsa hini mayda lingkoranan hin munisipyo, ngan an mga munisipyo liwat ginbahin ngadto hin mga ''[[Mga corregimiento han Colombia|corregimiento]]''. An tagsa departamento mayda lokal nga kagamhanan o gobyerno upod hin gobernador ngan asamblea nga direkta nga na-elihido hin upat-ka-tuig nga pagsirbe.  An tagsa munisipyo pinamunoan hin alkalde ngan konseho, ngan an tagsa ''corregimiento'' hin elehido nga ''corregidor''.
[[File:Colombia-departamentos.svg|left|thumb|240px]]
{| style="background:transparent;"
|- valign="top"
| <!--First column:-->
{| style="background:transparent;"
| || {{spaces|1}}'''Departamento''' || {{smaller|'''Kapital nga syudad'''}}
|-
| '''1''' || [[File:Flag_of_Amazonas_(Colombia).svg|border|22x20px|Bandira han Departamento han Amazonas]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Amazonas (departamento)|Amazonas]]}}''' || {{smaller|[[Leticia, Amazonas|Leticia]]}} </tr>
| '''2''' || [[File:Flag_of_Antioquia_Department.svg|border|22x20px|Bandira han Departamento han Antioquia]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Antioquia (departamento)|Antioquia]]}}''' || {{smaller|[[Medellín]]}} </tr>
| '''3''' || [[File:Flag of Arauca.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Arauca]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Arauca (departamento)|Arauca]]}}''' || {{smaller|[[Arauca, Arauca|Arauca]]}} </tr>
| '''4''' || [[File:Flag of Atlántico.svg|border|22x20px|Bandira han Departamento han Atlántico]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Atlántico (departamento)|Atlántico]]}}''' || {{smaller|[[Barranquilla]]}} </tr>
| '''5''' || [[File:Flag of Bolívar (Colombia).svg|22x20px|Bandira han Departamento han Bolívar]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Bolívar (departamento)|Bolívar]]}}''' || {{smaller|[[Cartagena de Indias|Cartagena]]}} </tr>
| '''6''' || [[File:Flag of Boyacá Department.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Boyacá]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Boyacá (departamento)|Boyacá]]}}''' || {{smaller|[[Tunja]]}} </tr>
| '''7''' || [[File:Flag of Caldas.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Caldas]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Caldas (departamento)|Caldas]]}}''' || {{smaller|[[Manizales]]}} </tr>
| '''8''' || [[File:Flag of Caquetá.svg|border|22x20px|Bandira han Departamento han Caquetá]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Caquetá (departamento)|Caquetá]]}}''' || {{smaller|[[Florencia, Caquetá|Florencia]]}} </tr>
| '''9''' || [[File:Flag of Casanare.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Casanare]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Casanare (departamento)|Casanare]]}}'''{{spaces|2}} || {{smaller|[[Yopal]]}} </tr>
| '''10''' || [[File:Flag of Cauca.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Cauca]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Cauca (departamento)|Cauca]]}}''' || {{smaller|[[Popayán]]}} </tr>
| '''11''' || [[File:Flag of Cesar.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Cesar]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Cesar (departamento)|Cesar]]}}''' || {{smaller|[[Valledupar]]}}{{spaces|6}} </tr>
| '''12''' || [[File:Flag of Chocó.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Chocó]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Chocó (departamento)|Chocó]]}}''' || {{smaller|[[Quibdó]]}} </tr>
| '''13''' || [[File:Flag of Córdoba.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Córdoba]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Córdoba (departamento)|Córdoba]]}}''' || {{smaller|[[Montería]]}} </tr>
| '''14''' || [[File:Flag of Cundinamarca.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Cundinamarca]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Cundinamarca (departamento)|Cundinamarca]]}}''' || {{smaller|[[Bogotá]]}} </tr>
| '''15''' || [[File:Flag of Guainía.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Guainía]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Guainía (departamento)|Guainía]]}}''' || {{smaller|[[Inírida, Guainía|Inírida]]}} </tr>
| '''16''' || [[File:Flag of Guaviare.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Guaviare]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Guaviare (departamento)|Guaviare]]}}''' || {{smaller|[[San José del Guaviare]]}} </tr>
| '''17''' || [[File:Flag of Huila.svg|border|22x20px|Bandira han Departamento han Huila]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Huila (departamento)|Huila]]}}''' || {{smaller|[[Neiva]]}} </tr>
|}
| <!--Second column:-->
{| style="background:transparent;"
| || {{spaces|1}}'''Departamento''' || {{smaller|'''Kapital nga syudad'''}}
|-
| '''18''' || [[File:Flag of La Guajira.svg|border|22x20px|Bandira han Nueva Esparta]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[La Guajira (departamento)|La Guajira]]}}'''{{spaces|2}} || {{smaller|[[Riohacha]]}} </tr>
| '''19''' || [[File:Flag of Magdalena.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Magdalena]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Magdalena (departamento)|Magdalena]]}}''' || {{smaller|[[Santa Marta, Colombia|Santa Marta]]}}{{spaces|2}} </tr>
| '''20''' || [[File:Flag of Meta.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Meta]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Meta (departamento)|Meta]]}}''' || {{smaller|[[Villavicencio]]}} </tr>
| '''21''' || [[File:Flag of Nariño.svg|22x20px|FBandira han Departamento han Nariño]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Nariño (departamento)|Nariño]]}}''' || {{smaller|[[San Juan de Pasto]]}} </tr>
| '''22''' || [[File:Flag of Norte de Santander.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Norte de Santander]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Norte de Santander (departamento)|Norte de Santander]]}}''' || {{smaller|[[Cúcuta]]}} </tr>
| '''23''' || [[File:Flag of Putumayo.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Putumayo]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Putumayo (departamento)|Putumayo]]}}''' || {{smaller|[[Mocoa]]}} </tr>
| '''24''' || [[File:Flag of Quindío.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Quindío]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Quindío (departamento)|Quindío]]}}''' || {{smaller|[[Armenia, Quindío|Armenia]]}} </tr>
| '''25''' || [[File:Flag of Risaralda.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Risaralda]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Risaralda (departamento)|Risaralda]]}}''' || {{smaller|[[Pereira, Colombia|Pereira]]}} </tr>
| '''26''' || [[File:Flag of San Andrés y Providencia.svg|22x20px|Bandira han Departamento han San Andrés, Providencia ngan Santa Catalina]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Kapuropod-an han San Andrés, Providencia ngan Santa Catalina|San Andrés, Providencia <br /> ngan Santa Catalina]]}}''' || {{smaller|[[San Andrés, San Andrés y Providencia|San Andrés]]}} </tr>
| '''27''' || [[File:Flag of Santander (Colombia).svg|22x20px|Bandira han Departamento han Santander]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Santander (departamento)|Santander]]}}''' || {{smaller|[[Bucaramanga]]}} </tr>
| '''28''' || [[File:Flag of Sucre (Colombia).svg|border|22x20px|Bandira han Departamento han Sucre]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Sucre (departamento)|Sucre]]}}''' || {{smaller|[[Sincelejo]]}} </tr>
| '''29''' || [[File:Flag of Tolima.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Tolima]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Tolima (departamento)|Tolima]]}}''' || {{smaller|[[Ibagué]]}} </tr>
| '''30''' || [[File:Flag of Valle del Cauca.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Valle del Cauca]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Valle del Cauca (departamento)|Valle del Cauca]]}}''' || {{smaller|[[Santiago de Cali|Cali]]}} </tr>
| '''31''' || [[File:Flag of Vaupés.svg|border|22x20px|Bandira han Departamento han Vichada]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Vaupés (departamento)|Vaupés]]}}''' || {{smaller|[[Mitú]]}} </tr>
| '''32''' || [[File:Flag of Vichada.svg|22x20px|Bandira han Departamento han Vichada]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Vichada (departamento)|Vichada]]}}''' || {{smaller|[[Puerto Carreño]]}} </tr>
| '''33''' || [[File:Flag of Bogotá.svg|22x20px|Bandira han Bogotá]]{{spaces|1}}'''{{smaller|[[Bogotá, Distrito Capital|Distrito Capital]]}}''' || {{smaller|[[Bogotá]]}} </tr>
|}
|}

Dugang han kapital, siyam nga mga syudad gindesignar nga mga [[Mga Distrito han Colombia|distrito]] (baga hin mga ispisyal nga munisipyo), tungod hin mga ispisyal nga nagpapaiba nga kinaiya hinin nga mga syudad.  Ini nga mga syudad amo an [[Barranquilla]], [[Cartagena de Indias|Cartagena]], [[Santa Marta, Colombia|Santa Marta]], [[Cúcuta]], [[Popayán]], [[Tunja]], [[Turbo, Antioquia|Turbo]], [[Buenaventura, Valle del Cauca|Buenaventura]] ngan [[Tumaco]]. Mayda mga departamento nga mayda mga lokal nga administratibo nga mga ubos nga pagbahin, nga diin an mga bungto nga damo hin tawo ngan mga munisipyo mga hagrani (sugad pananglitan ha Antioquia ngan Cundinamarca). Kon diin an mga departamento mayda gamay nga populasyon ngan mayda mga problema hin seguridad (sugad pananglitan han Amazonas, Vaupés ngan Vichada), mga ispisyal nga adminstratibo nga pagbahin ginagamit, sugad hin "departamento nga''corregimientos''", nga baga hin sagol hin munisipyo ngan hin ''corregimiento''.

== Mga reperensya ==
{{reflist}}
{{Commonscat|Colombia}}

[[Kaarangay:Colombia| ]]
[[Kaarangay:Mga nasod ha Salatan nga Amerika]]
[[Kaarangay:Nasod]]