Opisyal nga Gaseta han Republika han Pilipinas
An Opisyal nga Gaseta an panpubliko nga dyurnal ngan opisyal nga diyaryo han gobyerno han Republika han Pilipinas.
Kinatikangan[igliwat | Igliwat an wikitext]
Han panahon han pagsakop han mga Espanyol, damo an mga diyaryo han mga opisyales han gobyerno ha mga isla. Han 1852, iginhimo hin balaud an Boletin Oficial de Filipinas ngan nagpakita hin labaw pa ha mga opisyal nga saad han gobyerno pero mga lokal ngan internasyonal nga balita ngan mga Espanyol nga nobela. Igin-undang ini nga diyaryo hin royal nga balaud han 1860.
Han 1861, iginbalik hiya nga Gaceta de Manila. Amo ini an opisyal nga gaseta han gobyerno han Pilipinas nga naghatag hin mga notisya han gobyerno, bago nga saad, balaud, kaaraman han kasundalohan, desisyon hin korte, ngan iba pa. Ginpakita gihapon hini utro an mga notisya nga nakit-an ha Gaceta de Madrid nga may kasumpayan ha mga isla ngan mga saad ngan iba nga mga notisya nga kinihanglan nga ig-upod ha Gaceta de Manila para mahimo. Tungod hin balaud, may-ada mga opisyales nga kailangan sumunod ha Gaceta. Gin-undang an paghimo hini han Agosto 8, 1898, lima nga adlaw antis ginsakop han mga Amerikano an Manila han Giyera Espanyol Amerikano.
Nagpatikang hin kalugaringon nga opisyal nga gaseta an Insular nga Gobyerno ngan ginhimo an Opisyal nga Gaseta ha hilarom han Act No. 453, "An Act providing for the publication by the Insular Government of an Official Gazette, under the general direction of the Department of Public Instruction (Usa nga Balaud nga nagsasaad hin paghimo han Insular nga Gobyerno hin Opisyal nga Gaseta, ha hilarom han pagdudumara han Departamento hin Panpubliko nga Pagtutdo)". Binalaud han Pilipino nga Komisyon han Setyembre 2, 1902, ginsaaran hini an paghimo han Gaseta kada semana ha Ininglis ngan Espanyol.[1] Ginpagawas an Tomo 1, Numero 1 han Opisyal nga Gaseta han Setyembre 10, 1902.
Ginsaaran han Act No. 664 (nga binalaud han Marso 5, 1903 nga nagbag-o han Act No. 453) an padayon nga pagpapahatag han Opisyal nga Gaseta. Ginpasa han Ika-2 nga Nasudnon nga Pagpupulong han Pilipinas an Balaud Komonwelt Nu. 638, "An Act to provide for the uniform publication and distribution of the Official Gazette (Usa nga Balaud nga nagsasaad hin kausahan nga paghimo ngan paghatag han Opisyal nga Gaseta)" han Mayo 22, 1941 nga ginpasa ni Presidente Manuel L. Quezon han Hunyo 10, 1941.[2]
Ginsaaran han Saad Ehekutibo (Executive Order) Nu. 200 s. 1987 ni Presidente Corazon C. Aquino nga ""Laws shall take effect after fifteen days following the completion of their publication either in the Official Gazette or in a newspaper of general circulation in the Philippines (Hihimuon la an mga balaud pagkatapos an kinse nga adlaw hit pagkasurat nira ha Opisyal nga Gaseta o ha diyaryo nga ginlilibot ha Pilipinas)."
Han Hulyo 26, 2010, ginhimo han online nga bersyon han Opisyal nga Gaseta. Iginhilarom an pagdudumara han Opisyal nga Gaseta ha Presidential Communications Development and Strategic Planning Office ni Presidente Benigno S. Aquino III ha pamaagi han Saad Ehekutibo Nu. 4, s. 2010.
Sulod[igliwat | Igliwat an wikitext]
Siring han Seksyon 1 han Balaud Komonwelt № 638, dapat igsulod ha Opisyal nga Gaseta an nasunod:
- Ngatanan nga importante nga mga balaud han lehislatura ngan publiko nga resolusyon han Kongreso han Pilipinas;
- Ngatanan nga ehekutibo ngan administratibo nga saad ngan proklamasyon, labot la an waray mapapatupad;
- Mga desisyon ngan abstrak hin desisyon han Korte Suprema ngan Korte hin Apelasyon nga pilion han mga gin-ngaran nga korte nga importante; ngan
- Mga surat ngan klase hin mga surat nga pipilion han Presidente han Pilipinas nga may dako nga mapapatupad ngan ligal nga epekto, o an iya pipilion nga pwede ig-upod.