Jump to content

Abu Dhabi

Igliwat an mga sumpay
Tikang ha Wikipedia
Abu Dhabi

أَبُو ظَبْيٍ
Pamunuan nga Syudad / Metropolis
Abu Dhabi
Tipatuo tikang ha igbaw: Abu Dhabi nga skyline, Louvre Abu Dhabi, Wahat Al Karama nga paghinumdom, Paghinumdom han Nagtukod,
Bandira han Abu Dhabi
Bandira		Eskudo han Abu Dhabi
Eskudo
Coordinates: 24°28′N 54°22′E / 24.467°N 54.367°E / 24.467; 54.367Mga koordinado: 24°28′N 54°22′E / 24.467°N 54.367°E / 24.467; 54.367
Nasod Emiratos Arabes Unidos
Emirato Abu Dhabi
Munisipal nga rehiyon Sentral nga Pamunuan nga Distrito[1]
Kagamhanan
 • Tipo Munisipyo
 • Nagdudumara hin Kasahiran han Syudad nga Munisipyo HE Saif Badr Al Qubaisi
Langyab
 • Total 972 km2 (375 sq mi)
Kahitaas 27 m (89 ft)
Molupyo (2018)[2] [3]
 • Total 1,450,000
 • Densidad 1,500/km2 (3,900/sq mi)
(Mga) Demonimo Abu Dhabian, Dhabyani
Zona hin oras EAU nga Standard nga Oras (UTC+4)
GDP PPP 2014 nga banabana
Tanan USD 178 ka bilyon[4]
Per capita USD 61,000
Websayt tamm.abudhabi

An Abu Dhabi (Inarabo: أَبُو ظَبْيٍ‎ Abū Ẓaby Inarabo nga pagluwás: [ɐˈbuˈðˤɑbi])[5] amo an pamunuan ngan ikaduhá nga gidamoi hin molupyo nga syudad han Emiratos Arabes Unidos (sunod han Dubai). Amo gihapon iní an pamunuan han Emirato han Abu Dhabi, nga amo an gidako-i han pito nga emirato han EAU. Nahamutang hin purô ha Gulfo han Persia an Abu Dhabi, tikang han Butnga Katundan nga Baybayon. Kadam-an han syudad ngan han Emirato nangungukoy ha mainland nga nahasumpay han iba nga dapit han nasod. Sumala han impormasyon han 2020, an urbano nga langyab han Abu Dhabi mayda ginbanabana nga kamolupyohan nga 1.48 ka milyon,[6] tikang hin 2.9 ka milyon ha emirato han Abu Dhabi, han mga 2016.[7]

Balayan an Abu Dhabi hin mga opisina han lokal ngan federal nga gobyerno ngan amo an balayan han Gobyerno han Emiratos Arabes Unidos ngan han Supremo nga Konseho hin Petroleo. Balayan an syudad han Mangulo han EAU, nga api han panimalay han Al Nahyan. An madagmit nga pagpadukwag han Abu Dhabi ngan urbanisayson, upod hin dagko nga mga reserba hin lana ngan gas ngan produksyon ngan hataas nga average nga income, nagbalhin hiní ngadto hin dako nga nadukwag nga metropolis. Amo iní an sentro han nasod hin politika ngan industriya, ngan usá nga dako nga sentro hin kultura ngan komersyo. An Abu Dhabi amo an naamot hin mga duhá ka tagtulo nga bahin han mga $400 ka bilyon nga ekonomiya han EAU.[8]

Kaagi

[igliwat | Igliwat an wikitext]
Hi Sheikh Shakhbut bin Sultan Al Nahyan, bugto ni Sheikh Zayed, namuno han Abu Dhabi tikang 1928 kutob 1966
Ginrayandayan hin pintura nga bato nga baso tikang han Umm Al Nar nga sityo, Abu Dhabi nga ginpasundayag ha Louvre Abu Dhabi

An palibot han Abu Dhabi punô hin ebidensya nga nakuha ha arkeyolohiya hin mga kahadto nga mga sibilisasyon, sugad han Kultura han Umm an-Nar, nga tikang han ikatulo nga millenio UC. Mayda gihapon nabilngan nga iba nga mga panimungto gawas han yana nga syudad han Abu Dhabi, upod han sinirangan[9] ngan katundan nga mga rehiyon han Emirato.[10]

Etimolohiya

[igliwat | Igliwat an wikitext]

An pulong nga "Abu" Inarabo para hin amay, ngan "Dhabi" amo an Inarabo nga pulong para hin gasela o bugsok nga gasela. Sugad man, it Abu Dhabi nangangahulogan nga "Amay hin Gasela" o kundi man "Amay hin bugsok nga gasela". Ginhuhunahuna nga iní nga ngaran dinmangat tungod hin kadamo hin mga gasela hiní nga lugara ngan hin susumaton mahiunong kan Shakhbut bin Dhiyab al Nahyan.[5][11]

Katinikanganan han Al Nahyan

[igliwat | Igliwat an wikitext]

An Bani Yas nga bedouin syahan anay nahasentro ha Oasis han Liwa ha katundan nga rehiyon han Emirato. Iní nga tribo amo an pinaka-importante hiní nga lugar, nga mayda labaw hin 20 nga mga grupo-grupo. Han 1793, an Al Bu Falah nga grupo nagbalhin ngadto han purô han Abu Dhabi ha baybayon han Gulfo han Persia tungod hin pakabiling hin tubig didto. Usá nga panimalay hiní nga grupo amo an Nahyan nga panimalay, nga amo yanâ an namumuno nga pamilya han Abu Dhabi.[12]

Negosyo hin perlas

[igliwat | Igliwat an wikitext]

An komersyo hin panlurop para hin mga mutya o perlas usá nga dako nga industriya ugsa han pakatarâ hin mga reserba hin krudo nga lana. Sumala hin pinambasaran hin impormasyon, an Gulfo han Persia amo an gimaupayi nga kamutangan para hin mga perla.[13] An mga nanlulurop hin perlas nalurop hin mga usá kutob usá-ngan-tungá ka minuto ngan malurop hirá hin mga katloan ka beses hin inadlaw. Waray mga tangke hin pagginhawa ngan waray gintutugotan nga iba nga mga mekaniko nga garamiton. An mga nanlulurop mayda anit nga tinaod ha ira irong nga mga anit nga tabón han ira mga tudlo ngan tamuragko ha tiil nga pagdapig ha ira samtang namimiling hirá hin mga sisi.[14] Diri binayda an mga nanlulurip hin ira buhat hin inadlaw kundi nakakakarawat hirá hin bahín han mga ganansya hin season o panahón.[15]

Baybayon hin tregua

[igliwat | Igliwat an wikitext]

Han ika-19 nga gatostuig, dangat hin mga kasabutan (nga tinatawag nga mga "truce" ha Iningles ngan "tregua" ha Kinatsila nga naghatag han baybayon han ngaran hiní nga "Trucial coast" o "Costa de tregua") nga ginbuhat han Gran Bretanya ngan han mga sheikh han mga Arabo nga Estado han Gulfo han Persia an Britanya amo an nagtin dako nga impluwensya hiní nga lugar.[16] An prinsipal nga tuyo han interes han mga British amo an pagdapig han ruta hin komersyo ngadto han Indya tikang hin mga pirata, nga, amo an rason han ngaran anay hin'i nga lugar, an "Baybayon hin Pirata". Sunod han pagpuypoy an pag-pirata hiní nga lugar, mayda iba nga mga panuyo nga ginbanabana, sugad an panginahanglaon ha estratehiya han British nga pagpagawas hin iba nga mga kagamhanan tikang han rehiyon. Katapos han ira pag-iwas ha Indya han 1947, nagkapot an British han ira impluwensya ha Abu Dhabi han pagtikadako hin interes han potential han industriya hin lana han Gulfo han Persia.[17]

Mga karuha nga bungto ngan syudad

[igliwat | Igliwat an wikitext]

An Abu Dhabi nakigparuha han mga nasunod nga mga bungto ngan mga syudad:

Mga tigaman

[igliwat | Igliwat an wikitext]

Mga pinambasaran

[igliwat | Igliwat an wikitext]
  1. ↑ Ipakita an sayop: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named OBG2016
  2. ↑ "Middle East :: United Arab Emirates". Central Intelligence Agency. Ginhipos tikang han orihinal han 2018-12-24. Ginkuhà 5 Abril 2013.
  3. ↑ "Middle East :: United Arab Emirates — The World Factbook - Central Intelligence Agency". www.cia.gov. Ginhipos tikang han orihinal han 2018-12-24. Ginkuhà 15 Septyembre 2019.
  4. ↑ https://www.brookings.edu/research/global-metro-monitor/
  5. ↑ 5.0 5.1 "How did Dubai, Abu Dhabi and other cities get their names? Experts reveal all". UAE Interact. 3 Oktubre 2007. Ginhipos tikang han orihinal han 7 Abril 2014. Ginkuhà 5 Abril 2013.
  6. ↑ "Abu Dhabi Population 2019 (Demographics, Maps, Graphs)". World Population Review. 12 Mayo 2019.
  7. ↑ "Statistical Yearbook of Abu Dhabi 2018". scad.ae. 2016. Ginhipos tikang han orihinal (PDF) han 21 Agosto 2017.
  8. ↑ Gulfnews: Abu Dhabi Economy Grows 5.2% In 2013, Slower Than Expected Ginhipos 3 Septyembre 2014 han Wayback Machine. www.gulfnews.com (3 Hunyo 2014). Ginkuhà 24 Septyembre 2014.
  9. ↑ Potts, Daniel (2003). Archaeology of the United Arab Emirates. Trident Press. https://archive.org/details/archaeologyofuni0000unse. 
  10. ↑ "Annual Report 2017" (pdf), Department of Culture and Tourism – Abu Dhabi, 1, p. 119, 2017, ginkuhà 2019-03-09
  11. ↑ "United Arab Emirates". Ginhipos tikang han orihinal han 21 Hulyo 2013.
  12. ↑ "Bani Yas". His Highness Sheikh Maktoum. Ginhipos tikang han orihinal han 2007-10-20. Ginkuhà 13 Abril 2011.
  13. ↑ "Pearl Diving in the United Arab Emirates". Travel Tips - USA Today (ha English). Ginhipos tikang han orihinal han 2023-04-18. Ginkuhà 2020-01-07.
  14. ↑ Trench, Richard (1995). Arab Gulf Cities. Oxford: Archive International Group. 
  15. ↑ "Pearl Diving". His Highness Sheikh Maktoum. Ginhipos tikang han orihinal han 2007-10-20. Ginkuhà 13 Abril 2011.
  16. ↑ Trucial Gulf Sheikdoms and Great Britain Ginhipos 24 Hunyo 2013 han Wayback Machine
  17. ↑ Morton, Michael Quentin (Pebrero 2016). Keepers of the Golden Shore: A History of the United Arab Emirates. London: Reaktion Books. p. 151. ISBN 978-1-78023-580-6. http://greenmountainpress.co.uk/keepersgoldenshore.html. Ginkuhà 17 Nobyembre 2016.  Ginhipos 2016-11-18 han Wayback Machine
  18. ↑ "Bethlehem Municipality". bethlehem-city.org. Ginhipos tikang han orihinal han 24 Hulyo 2010. Ginkuhà 10 Oktubre 2009.
  19. ↑ "Mapa Mundi de las ciudades hermanadas". Ayuntamiento de Madrid. Ginhipos tikang han orihinal han 26 Mayo 2012. Ginkuhà 22 Hulyo 2009.
  20. ↑ Abu Dhabi, Houston to sign 'Sister City' pact UAE – The Official Web Site – News Ginhipos 31 Oktubre 2009 han Wayback Machine. Uaeinteract.com. Retrieved 16 Hulyo 2009.
  21. ↑ Zawya.com Ginhipos 29 Hunyo 2012 ha Archive.today Abu Dhabi, Brisbane ink sister city agreement
  22. ↑ "Twin towns and Sister cities of Minsk [via WaybackMachine.com]" (ha Russian). The department of protocol and international relations of Minsk City Executive Committee. Ginhipos tikang han orihinal han 2 Mayo 2013. Ginkuhà 21 Hulyo 2013.


An Wikimedia Commons mayda media nga nahahanungod han: Abu Dhabi
Ginkuha tikang ha "https://war.wikipedia.org/w/index.php?title=Abu_Dhabi&oldid=7650942"