Maguindanao

An Maguindanao amo an usa anay nga probinsya o lalawigan han Pilipinas nga nahamutangan ha Autonomo nga Rehiyon han Bangsamoro ha Muslim Mindanao (BARMM). An kapital hini amo an Buluan ngan ginsasapitan ini han Lanao del Sur ha amihanan, Cotabato ha sidlangan, ngan Sultan Kudarat ha salatan. Ha katundan nahamutang an Golfo Moro.

Maguindanao

Heyograpiya

Politikal

An Maguindanao ginbahin ngadto hin katloan kag tulo (33) nga mga bungto ngan usa (1) nga syudad. Bisan kon an Syudad han Cotabato ada ha sulod han mga pag-ultan han Maguindanao, naglulugaring ini tikang han probinsya. Bisan kon amo ini an sentro han rehiyon han Autonomo nga Rehiyon han Bangsamoro ha Muslim Mindanao (BARMM).

Syudad

• Syudad han Cotabato

Mga Bungto

Ampatuan Barira Buldon Buluan Datu Abdullah Sangki Datu Blah T. Sinsuat Datu Odin Sinsuat Datu Paglas Datu Piang Datu Saudi-Ampatuan Datu Unsay Gen. S. K. Pendatun Guindulungan Kabuntalan Matanog

Mamasapano Pagagawan Pagalungan Paglat Parang Rajah Buayan Shariff Aguak (Maganoy) South Upi Sultan Kudarat Sultan Mastura Sultan sa Barongis (Lambayong) Talayan Talitay Upi

Kaagi ngan Kasaysayan

Hi Shariff Mohammed Kabungsuwan han Johor nagdara han relihiyon Islam ngada han lugar dida han mga katapusan nga bahin han ika-15 nga siglo. Nag-asawa hiya hin lokal nga prinsesa ngan nag-establisar hiya han Sultanate han Maguindanao. An Siong han Cotabato amo an sentro han sultanate pero an impluwensya hini nagharayo tikang han Peninsula han Zamboanga ngadto ha Baybayon han Sarangani ngan Davao.

Han panahon kolonyal an mga Katsila naglansar hin mga expedisyon ngada hini nga lugar agod mahisakop ini pero waray nira makontrola an rehiyon hangtod han mga butnga han ika-19 bga siglo.

Dida han panahon han Americano, an Cotabato nahimo nga distrito han Probinsya Moro nga ginhimo han 1903 ngan usa nga probinsya han Departamento han Mindanao ngan Sulu dida han 1914.

An hadi-nga-probinsya han Cotabato ginbahin anay ngadto han Cotabato ngan South Cotabato han 1966. Han Nobyembre 22, 1973, an Cotabato ginbahin ngadto hin tulo (3) pa nga mga probinsya nga amo a Maguindanao, North Cotabato ngan Sultan Kudarat.

An Maguindanao amo la an Muslim nga lalawigan han upat nga ginhimo tikang han kasanhi nga Probinsya han Cotabato. Han 1989, an probinsya nagpili nga umapi han Autonomo nga Rehiyon ha Muslim Mindanao pero an Syudad han Cotabato waray umapi. Pero an Syudad han Cotabato amo an kapital han Autonomo nga Rehiyon ha Muslim Mindanao.

Han Oktubre 31, 2006, an mga botante han Maguindanao nag-aproba han kahimo hin bag-o nga probinsya nga mahihimo tikang hin napulo (10) nga mga bungto. Tikang han labaw hin 500,000 nga mga rehistrado nga botante han Maguindanao, 285,372 nag-uyon han paghimo han probinsya han Shariff Kabunsuan. Mga 8,802 la an binmotos patok hini.

An Shariff Kabunsuan amo an nagin ika-80 nga lalawigan han nasod ngan amo an ika-6 ha Autonomo nga Rehiyon ha Muslim Mindanao. Kondi gindeklara ini nga diri-legal han Korte Suprema han Pilipinas han 2008.