Patron han Padul-ong
Kada ika-walo nga adlaw hit Septyembre, ginsasalin-urog an Patron han Padul-ong. Ine an pinakaimportante nga patron han poblacion han Borongan[1], usa nga probinsya ha Sinirinagan Samar, kay ine gihap an kaadlawan han Birhen Maria. Ginsasalin-urog hine an pagkarawat han mga taga Borongan han imahe han Birhen Maria nga tikang pa ha Portugal[2]. Antis hine nga adlaw an Lechon Festival ngahan Band Marching Competition nga iguinsasalin-urog liwat kada tuig.
An Istorya han Padul-ong[igliwat | Igliwat an wikitext]
Istorya han mga tawo han Borongan nga mayda babaye ha Portugal nga naghangyo hin usa nga Kapitan hin barko para makasakay kay naglalarang daman an babaye nga kumadi ha Pilipinas[3]. Wara tuyang an Kapitan tungod kay puro mga lalake an sakay han barko. Para ha iya, diri tama nga paupdon an babaye hin barko nga puro lalake nga ma usa ka bulan it biyahe pakadto Asya. Maiha nga waray pakalarga an barko dara han di maupay nga panahon ngan naistambay ini ha Portugal. Nahingaturog an Kapitan hat nga adlaw han iya kwarto han barko. Han pagmata han kapitan,naaringit hiya kay wara la guihap uupay an panahon. Inabot an kulop, inabri han kapitan an iya bintana basi kulawan an langit, tapos nakita niya an babaye, upod an iya mga dara-dara ngan mahulos na ngan nangungurog. Naluoy an Kapitan ha iya sanglit ginpasaka niya ine han barko. Pagsakay han babaye han barko, largo nag-upay an langit ngahin guinikian hira dayon. Dara han kahulop han Kapitan para han iya babaye nga bisita, guinpakadto niya an hin usa nga kwarto nga imbakan han mga kargamento han barko. Maupay an biyahe han barko han bug-os nga biyahe ngada han pag abot nira ha Pilipinas. Han pagduong han barko, nahinumdom an Kapitan han babaye nga iya nahingalimtan. Dali-dali niya nga kinadto an kwarto, nalisang hiya kay waray niya ini nga babaye katagi hin pagkaon kay natapod hiya nga mayda balon han babaye. Pagkita niya, patay na an babaye. An nabilin nala an iya dara-dara nga kahon. Han pag-abri han Kapitan han kahon, an iya nakita mga surat. Ginkuha han Kapitan para hira mahibaro han inuukyan han babaye, para ihatag an lawas han iya pamilya. Pero pagkita nira han surat, diri klarado an mga letra. An ira la nababasa kay "Nuestra Senora de Br.."
Han nakada na an barko han dagat han Pilipinas, diri nira makita an pangpang dara han karaot han kalangitan. Tumungo hira pakadto Samar. Maupay an ira biyahe pakadto. Inudong hira han baybayin han Punta Maria. Paglugsong nira han barko, pinakay-ana hira han mga tawo kun ano an ngaran han lugar. An ira sagbang kay "Borongan". Nahunahuna-an han Kapitan an nakasurat didto han mga papel nga dara han babaye, "Nuestra Senora de Borongan". Iginlugsong nira an kahon han babaye. Pag-abri nira nakadto han sulod an imahe han Birhen Maria. Dara kay waray man gagamitan han Kapitan, iguin-hatag niya ini nga Birhen han mga tawo han Borongan. Nalipay an mga tawo han regalo han Kapitan ha ira. Iginbutang ine nga imahe han simbahan han Punta Maria.
An Babaye ha Hamorawon[igliwat | Igliwat an wikitext]
Mayda gihap babaye nga nagpapakita ha Hamorawon Spring, mahiaagi-an han sentro han poblacion. An mga nakakakita hine nga babaye nayakan nga pirme kuno hiya nakabusag ngahin naparigo han tubig. An mga tawo nayakan nga hiya an nagbebendisyon han tubig para maging makagarahum ngahin hiya daw an Birhen Maria, an iba nayakan nga hiya daw an babaye nga inupod han Kapitan tikang ha Portugal.
Adlaw han Pag-rayhak[igliwat | Igliwat an wikitext]
Nagtitikang it adlaw hin agap nga misa, nga asya it nagsisinyales nga nagtikang na an Patron han Padul-ong. Tikang ha simbahan, igindudul-ong an guti-ay nga imahe han Birhen Maria ngadto ha Rawis, an pantalan han Borongan. An una nga parte han patron nagtitikang ha alas singko hit kaagahon. Ginsasakay an Birhen Maria hin baluto pakadto hit baybay. An mga nangingisda in puydi bumulig hit pagdul-ong upod an ira mga baluto. Pagdatong ha sawang, iginpaparada an imahe han sentro han poblacion, pabalik ngadto han simbahan.
Ha Borongan City Plaza, pwede ka magkita han celebrasyon ngan mga pasalida nga iginpapakita an istorya han pagdul-ong han Birhen Maria ngada ha Borongan.